در پاسخ به این پرسش که خوداظهاری مالیاتی چیست؟ باید گفت خوداظهاری مالیاتی یکی از روش های شفاف سازی و ساماندهی امور مالیاتی در نظام اقتصادی کشور است که به موجب آن، مؤدیان مالیاتی موظف هستند درآمدها، هزینه ها و سایر اطلاعات مالی مربوط به فعالیت های اقتصادی خود را به صورت دقیق و شفاف در قالب اظهارنامه مالیاتی به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه دهند. با مجله طلوع پدیده همراه باشید.
پس از ثبت درخواست دمو نرم افزار حسابداری، کارشناسان طلوع پدیده با شما تماس خواهند گرفت.
این روش بر پایه اعتماد متقابل میان دولت و مؤدی بنا شده و هدف آن، ارتقاء عدالت مالیاتی، کاهش فرار مالیاتی و بهبود فرآیند وصول مالیات است. در فرآیند خوداظهاری، مؤدیان با استفاده از سامانه های الکترونیکی مالیاتی، اطلاعات خود را ثبت و ارسال می کنند و در صورت تایید سازمان امور مالیاتی، مالیات محاسبه شده توسط مؤدی ملاک قرار می گیرد.
لازم به ذکر است که در سال های اخیر، استفاده از روش خوداظهاری مالیاتی به ویژه برای کسب و کارهای کوچک و متوسط، نقش موثری در تسهیل فرآیند مالیاتی و کاهش مراجعات حضوری به ادارات مالیاتی داشته است. بنابراین، اگر بخواهیم به صورت خلاصه بیان کنیم خوداظهاری مالیاتی چیست؟ باید گفت: یک نظام خود محور و شفاف برای اعلام داوطلبانه درآمدها و هزینه ها از سوی مؤدیان به دولت است.
چه کسانی باید خوداظهاری مالیاتی پر کنند؟
با توجه به اهمیت شفاف سازی مالیاتی در نظام اقتصادی کشور، پرسش مهمی که مطرح می شود این است که چه افرادی یا اشخاصی مشمول ارائه خوداظهاری مالیاتی هستند؟
در این خصوص، سازمان امور مالیاتی لیست مشخصی از مؤدیان را که ملزم به ارائه اظهارنامه مالیاتی هستند، اعلام کرده است. بر اساس قوانین مالیاتی، تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که به صورت رسمی یا غیررسمی فعالیت اقتصادی دارند و درآمدی کسب می کنند، موظف به ارائه اظهارنامه مالیاتی هستند.
بیشتر بخوانید: سال مالیاتی به چه معناست؟
این شامل صاحبان مشاغل، شرکت های خصوصی و دولتی، موسسات آموزشی، پزشکان، وکلا، فعالان حوزه فناوری اطلاعات، فروشگاه های آنلاین و حتی اینفلوئنسرهایی می شود که درآمد تبلیغاتی دارند. همچنین افرادی که ملک یا خودرو اجاره می دهند نیز باید نسبت به اظهار درآمد اجاره اقدام نمایند.
در پاسخ به پرسش خوداظهاری مالیاتی چیست؟ باید توجه داشت که خوداظهاری، مسئولیت قانونی و اخلاقی مؤدی در برابر دولت است. عدم ارائه اظهارنامه به موقع، به منزله عدم تمکین از قوانین مالیاتی تلقی شده و تبعات قانونی در پی خواهد داشت. حتی اشخاصی که در یک سال مالی درآمد نداشته اند نیز در برخی موارد ملزم به ارائه اظهارنامه سفید هستند.
جریمه اعلام نکردن خوداظهاری مالیاتی
بی تردید یکی از مهم ترین سوالات در کنار این پرسش که خوداظهاری مالیاتی چیست؟، مربوط به پیامدهای عدم ارائه آن است. قانون گذار در راستای حفظ نظم مالیاتی و جلوگیری از فرار مالیاتی، برای مؤدیانی که از ارائه اظهارنامه مالیاتی خودداری می کنند، جرائم سنگینی در نظر گرفته است.
بر اساس قانون مالیات های مستقیم، عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی در مهلت مقرر (معمولا تا پایان خرداد ماه هر سال برای اشخاص حقیقی و تا پایان تیرماه برای اشخاص حقوقی)، منجر به تعلق جریمه ای معادل ۳۰ درصد مالیات متعلقه خواهد شد.
بیشتر بخوانید: کد مالیاتی چیست؟
این جریمه غیرقابل بخشش است و حتی با پرداخت مالیات نیز بخشوده نخواهد شد. همچنین در صورت عدم تسلیم اظهارنامه، مؤدی از مزایایی چون معافیت های مالیاتی، تقسیط بدهی و تسهیلات مربوط به خوش حسابی نیز محروم می شود. در مواردی که سازمان امور مالیاتی به عدم اظهار صحیح درآمدها پی ببرد، علاوه بر جریمه مذکور، جریمه ای معادل ۲ برابر مالیات متعلقه نیز در نظر گرفته خواهد شد.
بنابراین آگاهی از اینکه خوداظهاری مالیاتی چیست؟ و اقدام به موقع برای ارائه آن، امری ضروری برای تمامی فعالان اقتصادی است. عدم تمکین به قوانین مالیاتی می تواند هزینه های مالی و اعتباری جدی برای مؤدی در پی داشته باشد.
مراحل ثبت خوداظهاری مالیاتی
برای مؤدیانی که قصد دارند مطابق قانون عمل کنند و می خواهند بدانند مراحل ثبت خوداظهاری مالیاتی چگونه است، آشنایی با فرآیند قانونی آن ضروری است. این مراحل به صورت الکترونیکی و از طریق سامانه های رسمی سازمان امور مالیاتی انجام می پذیرد. در ابتدا، مؤدی باید در سامانه “سامان مالیاتی مؤدیان” به نشانی my.tax.gov.ir ثبت نام کند.
پس از ایجاد حساب کاربری و دریافت نام کاربری و رمز عبور، وارد پنل کاربری خود شده و بخش اظهارنامه مالیاتی را انتخاب می نماید. در این قسمت، اطلاعات مربوط به درآمد ها، هزینه ها، دارایی ها و بدهی های مرتبط با سال مالی گذشته وارد می شود.
بیشتر بخوانید: گردش حساب بانکی چیست؟
همچنین مدارک مرتبط مانند قراردادها، فاکتورها و اسناد مالی باید آماده سازی شده و در صورت نیاز بارگذاری شوند. پس از تکمیل اطلاعات، اظهارنامه باید به صورت نهایی ثبت شود. سپس رسید دریافت شده و مؤدی موظف است در مهلت قانونی، مالیات تعیین شده را پرداخت نماید یا در صورت عدم توانایی پرداخت کامل، تقاضای تقسیط بدهی ارائه دهد.
در پاسخ به سوال مهم خوداظهاری مالیاتی چیست؟ باید گفت که این فرآیند نه تنها یک الزام قانونی است، بلکه ابزاری برای ارتقاء نظم مالی و شفافیت اقتصادی در کشور محسوب می شود. ثبت درست و به موقع اظهارنامه مالیاتی، علاوه بر اجتناب از جریمه، اعتبار مؤدی را نزد مراجع مالیاتی نیز افزایش خواهد داد.
