حسابرسی چیست؟

حسابرسی چیست؟ یک فرد مستقل صورت های مالی که در نرم افزار حسابداری و صورت های مالی ثبت شده است را مورد سنجش قرار می دهد و گزارش حسابرسی را ارائه می دهد.. حسابرسی با نام های ممیزی، رسیدگی و بازرسی هم شناخته می شوند. در اصل حسابرسی به بیان نظر کارشناسی و بی طرف در مورد ارزیابی گزارشات مالی با هدف استخراج اشتباه در اسناد حسابداری است. تمام اسناد مالی در زمان بازرسی و حسابرسی مورد بررسی قرار می گیرند. حسابرس در زمان رسیدگی نیز اظهار نظر می کند. رشته حسابرسی به افرادی آموزش داده می شود که به باید در سیستم های مالی و حسابداری خبره باشند و بتواند به صورت دقیق اسناد حسابداری و مالی را مورد بررسی قرار دهد. در ادامه مقاله که توسط سایت نرم افزار حسابداری طلوع پدیده تهیه شده به دیگر مباحث حسابرسی پرداخته شده است.

آشنایی با حسابرسی و تاریخچه آن

همان طور که در ابتدا بیان کردیم، حسابرسی فرایندی است که تمامی اسناد مالی و حسابداری مالی یک شرکت و یا سازمان را بررسی می کند. این فرایند با بررسی اسناد مهم، درست یا غلط بودن کار حسابدار و اسناد مالی آن را تایید یا تکذیب می کند. حسابرسی با نام های دیگری همچون: بازرسی، رسیدگی و … نیز شناخته شده است. لازم به ذکر است تا بدانید فردی که حسابرس است باید کاملا بی طرفانه و بر اساس شواهد، نظر خود را در رابطه با حسابداری یک شرکت بیان کند.

 هم اکنون که با فرایند حسابرسی آشنا شدید، بهتر است بدانید که تاریخچه شکل گیری حسابرسی چیست. در رابطه با این موضوع، مطالب زیادی وجود دارد؛ اما، اولین بار شرکت های انگلیسی در سال 1862 این فرایند را به وجود آوردند. پس از گذشت چند سال، زمانی که کشور آمریکا صنعتی شد، فرایند حسابرسی به شرکت ها و سازمان های این کشور نیز راه یافت. در ایران نیز اولین بار در سال 1311 قانون حسابداری و حسابرسی تصویب شد. سازمان حسابرسی در کشور ما تحت نظر وزارت اقتصاد و دارایی از سال 1366 فعالیت خود را آغاز کرده است. پس از گذشت چند سال یعنی از سال 1391 تا به امروز، رشته حسابرسی در تمامی دانشگاه های ایران تدریس می شود.

فرایند حسابرسی چیست؟

برخی از افراد ممکن است سوال کنند که فرایند حسابرسی چگونه انجام می شود؟ در پاسخ باید بیان کنیم که فرایند حسابرسی در هر سال حداقل دو الی سه بار انجام می شود و برای این کار حسابرسان مورد تایید سازمان حسابرسی به شرکت های مختلف مراجعه می کنند. پس از آن، واحد حسابداری هر شرکت باید گزارشات مالی خود را به فرد حسابرس تحویل دهند. حسابرس نیز ابتدا باید از طریق مدیرعامل یا سهامداران، با تمامی فعالیت های آن شرکت و اهدافش آشنا شده و بر اساس آن ها، گزارشات مالی را ارزیابی کند. سپس، حسابرس باید با بررسی تمامی موارد بیان شده، نظر خود را کاملا بی طرفانه در رابطه با اسناد مالی بیان کند. در نهایت، این اظهار نظر باید به دست مدیران و سهامداران شرکت برسد.

انواع حسابرسی

هم اکنون که با حسابرسی و نحوه انجام آن آشنا شدید، بهتر است بدانید که حسابرسی دارای انواع مختلفی می باشد. هر یک از آن ها مسئولیت دارند تا بخشی از سازمان را مورد بررسی قرار دهند. برخی از مهم ترین انواع حسابرسی ها، شامل موارد زیر می باشند:

📌 حسابرسی مالی

یکی از مهم ترین نوع حسابرسی، مالی است که صورت های مالی یک سازمان را ارزیابی می کند. در واقع، می توانیم بیان کنیم که مسئولیت اصلی این نوع از حسابرسی، اعتباردهی به صورت های مالی یک شرکت یا سازمان است.

📌 حسابرسی رعایت

منظور از این حسابرسی، تعیین کردن میزان رعایت احکام، تعیین سیاست ‌های سازمان، تعیین پیمان ‌های سازمانی و قوانین و مقررات دولتی و …. می باشد. در واقع، حسابرسی رعایت سیاست های داخلی یک شرکت را تعیین کرده و بررسی می کند که کارکنان سازمان و خود سازمان بر آن سیاست ها پایبند هستند یا هیچ تعهدی به آن ها ندارند.

📌 حسابرسی عملیاتی

در این نوع از حسابرسی، برخی از فعالیت های سازمان که در ارتباط با رسیدن به اهداف هستند، بررسی می شود. در واقع، اهداف حسابرسی کارایی فعالیت های سازمان یا شرکت را بررسی کرده و در صورت نیاز، پیشنهادهای اصلاحی را به سازمان ابلاغ می کند.

📌 حسابرسی قانونی

نوع دیگری از انواع حسابرسی، نوع قانونی آن است و زمانی که شرکای یک شرکت دچار اختلافات مالی شوند، می توانند از طریق قانونی برای حسابرسی اقدام نمایند. در این صورت، از سمت قانون حسابرسی که مورد تایید سازمان حسابرسی باشد را به آن شرکت فرستاده می شود تا اختلافات مالی آن ها را بررسی کرده و مشکل را بیابد.

📌 حسابرسی داخلی

حسابرسی داخلی، نوع دیگری از انواع حسابرسی است که وظیفه دارد تا تمامی فعالیت های داخل سازمان را ارزیابی کرده و به صورت گزارش های هفتگی، ماهانه و یا سالانه به مدیر عامل ارائه کند. در این حسابرسی، هر گونه فعالیت مالی و یا اسناد مالی مورد بررسی قرار می گیرد.  

تفاوت حسابداری و حسابرسی چیست؟

برخی از افراد فکر می کنند که حسابداری همان حسابرسی است و هیچ تفاوتی بین آن ها وجود ندارد. این تفکر نادرست است، زیرا، تفاوت حسابرسی و حسابداری بسیار زیاد است. برخی از مهم ترین تفاوت ها بین این دو، به شرح زیر می باشند:

✅ اهداف حسابرسی و حسابداری با یکدیگر متفاوت است؛ در حسابداری هدف تنظیم سند حسابداری است. اما، در حسابداری هدف بررسی صحت اسناد حسابداری می باشد.

✅ در حسابداری، ثبت گزارشات مالی به صورت دوره ای انجام می گردد اما، در حسابرسی به صورت سالانه یا ماهانه صورت می گیرد.

✅ برای انجام فرایند حسابرسی، افراد باید علم حسابداری را آموخته باشند. اما، برای انجام حسابداری نیازی به آموختن علم حسابرسی نیست.

✅ حسابداری به معنی تنظیم اسناد مالی شرکت است، اما حسابرسی به معنی تحلیل و بررسی اسناد مالی یک شرکت می باشد.

✅ حسابرس تنها تقلب ها و اشتباهات صورت گرفته در اسناد مالی یک شرکت را پیدا می کند؛ اما، حسابداری توانایی انجام این کار را ندارد.

✅ وجود هر حسابدار در یک شرکت الزامی است، اما وجود حسابرس در یک سازمان یا شرکت کاملا اختیاری است. البته، تا زمانی که تقلب و یا مشکلی در اسناد مالی ایجاد نشود. 

وظایف حسابرس

شخصی که وظیفه دارد تا تمامی فعالیت ها و اسناد مالی سازمان را بررسی کند و استاندارد های حسابرسی را انجام دهد، حسابرس است که تحصیلات این فرد باید حسابداری بوده و در عین حال در شاخه حسابرسی نیز تخصص داشته باشد. این فرد، باید از یک نهاد یا سازمانی مشخص، گواهی صلاحیت را دریافت کرده باشد و با استانداردهای حسابرسی آشنایی داشته باشد. حسابرس ها شامل انواع مختلفی از جمله: حسابرس مستقل، حسابرس دولتی، حسابرس داخلی و… می باشند.

خلاصه مقاله

ما در این بخش سعی داشتیم تا به بررسی این پرسش بپردازیم که حسابرسی چیست؟ به یاد داشته باشید که بهتر است در هر سال یک بار تمامی اسناد مالی شرکت توسط حسابرس بررسی شوند و گزارش حسابرسی گرفته شود. زیرا، در این صورت از صحت و یا عدم صحت اسناد شرکت اطمینان حاصل خواهید کرد. همچنین، زمانی که ابعاد و اهداف یک سازمان بزرگ تر باشد، برای حفظ کردن سلامت اسناد مالی بهتر است که از یک حسابرس کمک گرفته شود. اگر پس از مطالعه تمامی بخش های مقاله با سوالی مواجه شدید، می توانید از همکاران ما یاری بگیرید.