تفاوت اشخاص حقیقی و حقوقی

بسیاری از ما واژه اشخاص حقیقی و حقوقی را شنیده ایم و بحث در مورد این اشخاص در زمینه های مختلفی موضوعیت دارد. اما تفاوت اشخاص حقیقی و حقوقی در قانون تجارت از مواردی است که باید به آن پرداخته شود و معمولاً افرادی که با سیستم های حسابداری مالی سر و کار دارند یا صاحبان کسب و کارهای بزرگ هستند، به دنبال بررسی تفاوت اشخاص حقیقی و حقوقی در قانون تجارت می باشند.

فرق اشخاص حقیقی و حقوقی بیشتر در زمینه مالیات، بیمه، حقوق و دستمزد در شرکت های سهامی بررسی می شود. از آنجا که بسیاری از در مورد تفاوت اشخاص حقیقی و حقوقی در حسابداری اطلاعات کافی ندارند، در ادامه به تعریف دقیق تری از این اشخاص و تفاوت آن ها خواهیم پرداخت.

 معرفی اشخاص حقیقی و حقوقی

🔹 شخص حقیقی که می‌ توان وی را شخص طبیعی هم تلقی کرد، یکی از افراد جامعه تلقی می‌ شود که دارای شخصیت است و با اتکا به فردیت خود دارای تکالیف و حقوق می باشد. هر فرد انسان یک شخص حقیقی محسوب می‌ شود، تفاوتی نمی‌کند این شخص کبیر باشد یا صغیر؛ در هر صورت این شخص حقوق و تکالیفی دارد که باید به صورت مستقیم و غیر مستقیم اجرا کند.

🔹 اما شخص حقوقی شخصیتی است که هویت تجاری دارد و در بیشتر کشورهای جهان، قوانین مرتبط برای اشخاص حقوقی برای هر موسسه شرکت سازمان انتفاعی و غیرانتفاعی در نظر گرفته می ‌شود. شخص حقوقی، یک فرد مستقل محسوب می شود و این استقلال شخصیت در شرکت های سهامی بزرگ بیشتر به چشم می آید.  اما تفاوت اشخاص حقیقی و حقوقی در سیستم حسابداری چیست و انواع اشخاص حقیقی و حقوقی در حسابداری به کدام دسته ها تقسیم می شوند؟ در ادامه هر یک از این موارد را بررسی خواهیم کرد.

نرم

معرفی انواع اشخاص حقیقی در حسابداری

🔹 بر اساس جدید ترین دسته بندی مودیان مالیاتی و مطابق ماده ۹۷ قانون مالیات مستقیم، اشخاص حقیقی بر اساس معیارها و شاخص های معین، به سه دسته تقسیم می شوند:

☑️ صاحبان مشاغل گروه اول

☑️ صاحبان مشاغل گروه دوم

☑️ صاحبان مشاغل گروه سوم

انواع اشخاص حقوقی در حسابداری

🔹 بر اساس منابع حقوقی داخلی، اشخاص حقوقی به دو گروه تقسیم می شوند:

☑️ شخصیت حقوقی عمومی

☑️ شخصیت حقوقی خصوصی

📌 شخصیت حقوقی عمومی تمامی افراد و اشخاص حقوقی را در بر می‌ گیرد و پس از تصویب مجوز فعالیت قانونی آن ها توسط دولت، می توانند فعالیت خود را آغاز کنند. وزارتخانه ها در این دسته قرار می گیرند.

📌 شخصیت های حقوقی خصوصی شامل شرکت ها، موسسات تجاری و شرکت های غیر تجاری می باشند.

ماهیت اشخاص حقوقی

این موضوع مدت هاست که در حال بررسی و مورد بحث قرار گرفته است. تعدادی از حقوقدانان معتقدند که این اشخاص وجود ندارند و فقط اشخاص حقوقی مورد تایید هستند و فقط برای اشخاص حقیقی می توان حقوق و وظایفی را در نظر گرفت.

تفاوت اشخاص حقیقی و حقوقی در قانون تجارت

در ماده 1 قانون تجارت آورده شده است که هر فردی به خرید و فروش اشیا و کالا مشغول باشد یک شخص حقیقی شناسایی می شود. ماده 588 قانون تجارت می گوید اشخاص حقوقی هم می توانند تاجر محسوب شوند زیرا که یک شرکت یا سازمان نیز می تواند مانند یک شخص حقیقی باری کار خود برنامه ریزی مدون و جامع کند. این بدین معنی است که تمام قوانین تجارت به صورت کاملا مشابه برای افراد حقیقی و حقوقی قابل اجرا است.

تفاوت اشخاص حقیقی و حقوقی در بورس

تفاوت اشخاص حقیقی و حقوقی در بورس بسیار زیاد است به طوری که افراد حقیقی می تواند با اوراق هویتی خود در بورس نام نویسی کرده و حضور پیدا کند. در صورتی که اشخاص حقوقی خرید و فروش و حتی نگهداری سهامشان شرایطی متفاوت با شخص حقیقی دارد. به علاوه شخص حقوقی در داخل بورس یک شرکت به شمار می رود که باید شماره ثبت، تاریخ ثبت، کد شناسایی، کد اقتصادی و کواردی از این دست را در اختیار داشته باشد.

تفاوت اشخاص حقیقی و حقوقی در حسابداری

🔹 فرق اشخاص حقیقی و حقوقی در حسابداری را باید از زوایای مختلف و بر اساس دیدگاه های متفاوتی بررسی کرد. در حسابداری تفاوت افراد حقیقی و حقوقی در حوزه تکالیف مالیاتی، زمان و نحوه ارسال اظهارنامه مالیاتی است. در مجموع می ‌توان تفاوت این اشخاص را در موارد زیر خلاصه کرد:

☑️ تفاوت در نرخ مالیات بر عملکرد بین اشخاص حقیقی و حقوقی

☑️ تفاوت در نگهداری اسناد و مدارک

☑️ تفاوت این افراد در زمان و چگونگی ارسال اظهارنامه مالیاتی

تفاوت در زمان و چگونگی ارسال اظهارنامه مالیاتی بین اشخاص حقیقی و حقوقی

🔹 اولین تفاوتی که در بین افراد حقیقی و حقوقی در حسابداری وجود دارد، در چگونگی و زمان ارسال اظهارنامه مالیاتی است. مهلت ارسال اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی بر اساس ماده 100 قانون مالیات های مستقیم، تا ۳۱ خرداد ماه سال بعد می باشد، در حالی که مطابق قانون ۱۱۰ مالیات های مستقیم، اشخاص حقوقی باید اظهارنامه مالیاتی خود را حداکثر ۴ ماه پس از سال مالی (معمولاً ۳۱ تیر ماه سال بعد) به سازمان مالیات تسلیم نمایند.

تفاوت در نرخ مالیات بر عملکرد بین اشخاص حقیقی و حقوقی

🔹 یکی دیگر از مهم ترین تفاوت اشخاص حقیقی و حقوقی در حسابداری در نحوه محاسبه نرخ مالیات قابل پرداخت برای هر کدام از آنها می باشد. نرخ مالیات بر عملکرد اشخاص حقیقی مطابق با ماده ۱۳۱ نرخ مالیات بر عملکرد اشخاص حقیقی عبارت است:

🔹 نرخ مالیات عملکرد اشخاص حقوقی بر اساس ماده ۱۰۵ قانون مالیات های مستقیم، جمع درآمدهای شرکت ها و درآمدهای حاصل از فعالیت های انتفاعی اشخاص حقوقی است که پس از کسر زیان و معافیت مشمول و غیر از مواردی که قانون مالیات های مستقیم دارد، مشمول مالیات ۲۵ درصد خواهد شد.

🔹 باید اشاره کرد که مطابق با قوانین مالیاتی بودجه 1401، نرخ مالیات بر عملکرد اشخاص حقوقی که پروانه بهره برداری از وزارتخانه های ذی ربط در فعالیت های تولیدی برای سال 1400 را دارند، پنج (5) واحد درصد کاهش می ‌یابد.

قوانینی که برای اشخاص حقیقی در قانون مالیات وجود دارد بسیار ساده تر از اشخاص حقوقی است. در ق.م.م، مالیات اشخاص حقیقی یا مشاغل به 3 دسته تقسیم می شوند. که در این 3 گروه فقط کسب و کارهایی باید دفاتر قانونی تهیه کنند که جزء گروه اول باشند. در قانون مالیات تمام افراد حقیقی تا یک مقدار مشخص از مالیات معاف هستند. ولی افراد یا اشخاص حقوقی چنین معافیتی را ندارند. در ضمن کارشناسان یا همان ممیزان مالیاتی وسواس بیشتر در اسناد و مدارک اشخاص حقوقی به کار می برند. در اینجا باید به این نکته اشاره کرد که حسابداران اشخاص حقوقی باید از مهارت بالایی برخوردار باشند و با قوانین مالیاتی به طور کامل آشنا باشند.

تفاوت در نگهداری اسناد مدارک بین اشخاص حقوقی و حقوقی

🔹 اشخاص حقوقی علاوه بر دفاتر قانونی و اسناد و مدارک مالی، کلیه اسناد و مدارک مربوط به تأسیس و تراز شرکت تا ۱۰ سال نزد خود نگه دارند و در صورت لزوم، آن ها را به سازمان مالیات ارسال کنند. اما اشخاص حقیقی به استثنای گروه اول در نگهداری و ارائه اسناد و مدارک اجباری نخواهد داشت.

خلاصه مقاله

اطلاع از تفاوت اشخاص حقیقی و حقوقی در حسابداری برای صاحبان کسب و کار بسیار ضرورت دارد تا بتوانند حقوقی که در قوانین برای هر کدام از اشخاص حقیقی و حقوقی تعریف شده است، را بهتر رعایت کنند. حسابداری در واقع سیستم اطلاعات مالی را برای اخذ تصمیم گیری های درست در اختیار شخصیت های حقیقی و حقوقی قرار می دهد. شیوه حسابداری برای اشخاص حقیقی و حقوقی با یکدیگر مشابه است، اما تفاوت ‌هایی در هر دو گروه وجود دارد که هر کدام از آن ها بررسی شد. اطلاع از نحوه عملکرد و انجام دقیق و به موقع تکالیف هر دو گروه باعث می ‌شود که بسیاری به دنبال بررسی تفاوت اشخاص حقیقی و حقوقی در حسابداری باشند. چنانچه در خصوص مطالب ارائه شده در این مقاله نیاز به راهنمایی بیشتری دارید، می توانید با کارشناسان مجموعه طلوع پدیده تماس حاصل نمایید تا راهنمایی های لازم را به شما عزیزان ارائه دهند.